Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών αποτελεί ένα θεσμοθετημένο εργαλείο εξυγίανσης των οικονομικών υποχρεώσεων φυσικών και νομικών προσώπων, μέσω μιας αυτοματοποιημένης διαδικασίας που συντονίζεται από την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ).
Νομική και Λειτουργική Βάση
Η διαδικασία στηρίζεται στον Νόμο 4738/2020 και προσφέρει τη δυνατότητα ρύθμισης:
- Έως 240 δόσεις για οφειλές προς Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία.
- Έως 420 δόσεις για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες, servicers).
Η διαδικασία είναι πλήρως ηλεκτρονική, μέσω της πλατφόρμας της ΕΓΔΙΧ, και δεν απαιτεί προσφυγή σε δικαστικές αρχές. Ο αιτών υποβάλλει την αίτηση συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα οικονομικά και φορολογικά στοιχεία, βάσει των οποίων συντάσσεται μια πρόταση ρύθμισης με αλγοριθμικά κριτήρια βιωσιμότητας.

Πλεονεκτήματα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού
- Δομημένη και τυποποιημένη διαδικασία χωρίς διαπραγμάτευση επί της αρχής.
- Αναστολή αναγκαστικών μέτρων υπό προϋποθέσεις από την ημερομηνία υποβολής.
- Αυτόματη αποδοχή από μη συμμετέχοντες πιστωτές, εφόσον δεν απαντήσουν εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.
- Ολοκληρωμένη πρόταση ρύθμισης, βάσει αλγόριθμου βιωσιμότητας, χωρίς την ανάγκη προσωπικών εγγυήσεων σε πολλές περιπτώσεις.
Κύρια προβλήματα στην εφαρμογή
Παρότι το θεσμικό πλαίσιο είναι σαφές, στην πράξη εντοπίζονται σημαντικά προβλήματα:
- Καθυστέρηση στην αξιολόγηση από πιστωτές, ιδίως από διαχειριστές απαιτήσεων (servicers).
- Ασυμμετρία στην ανταπόκριση μεταξύ Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
- Αδυναμία σύναψης σύμβασης λόγω αδράνειας ενός ή περισσότερων συμμετεχόντων, με αποτέλεσμα η αίτηση να απορρίπτεται χωρίς ουσιαστική αιτιολόγηση.
- Υποχρεωτική εμπλοκή πιστωτών χωρίς ενεργές απαιτήσεις, όπως η CEPAL, που μπορεί να εμποδίζει τη διαδικασία χωρίς αντικειμενικό λόγο.
Τεχνικά σημεία προσοχής
- Η αίτηση δύναται να επιστρέψει στο στάδιο «Αξιολόγηση από Οφειλέτη», οπότε απαιτείται επαναϋποβολή ή αιτιολογημένη επανενεργοποίηση.
- Σε περιπτώσεις μη ανταπόκρισης συγκεκριμένων πιστωτών, μπορεί να ζητηθεί εξαίρεση ή παράκαμψη, βάσει τεκμηριωμένου αιτήματος.
- Ο υπολογισμός βιωσιμότητας βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια, τα οποία ενδέχεται να μην αντανακλούν ειδικές περιστάσεις ή εποχικές αποκλίσεις εσόδων/εξόδων.
Συμπέρασμα
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν αποτελεί καθολική λύση, ούτε εγγύηση επίτευξης συμφωνίας ρύθμισης. Ωστόσο, προσφέρει ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο που, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μπορεί να οδηγήσει σε ουσιαστική ελάφρυνση του συνολικού χρέους και αποκατάσταση της οικονομικής ισορροπίας του οφειλέτη. Η επιτυχής αξιοποίηση του μηχανισμού προϋποθέτει επαρκή τεχνική κατάρτιση, σωστή προετοιμασία φακέλου και συστηματική παρακολούθηση της διαδικασίας.
📞 Εάν επιθυμείτε υποστήριξη για υποβολή, επανενεργοποίηση ή έλεγχο βιωσιμότητας αίτησης, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την ομάδα της F-Exelixis.